De indeling van koolhydraten

Alle koolhydraten bestaan uit eenheden (moleculen) suiker. Niet alle koolhydraten zijn echter zoet, omdat het woord suiker naar een specifieke chemische structuur en niet naar een smaak verwijst. Wat sommige koolhydraten zoet en andere koolhydraten zetmeelachtig maakt, is het aantal en soort suikereenheden die ze bevatten. Lezers die niet bang zijn voor een beetje technische taal en meer over koolhydraten te weten willen komen, vinden hier een aantal feiten en definities. Feit 1: De naam koolhydraat is afkomstig van de waarneming dat deze stoffen bij verhitten water (huiloor = water) verliezen en er koolstof overblijft. Feit 2: Alle koolhydraten bestaan uit eenheden suiker. Feit 3: Afhankelijk van hoeveel suikereenheden een koolhydraat bevat of hoe de eenheden met elkaar zijn verbonden, is een koolhydraat enkelvoudig of meervoudig. Een enkelvoudig koolhydraat bevat slechts een of twee eenheden suiker. Een koolhydraat met één suikereenheid noemen we een monosaccharide (mono = één en saccharide = suiker). Voorbeelden van monosacchariden zijn fructose (fruitsuiker), glucose (bloedsuiker — de suiker die je produceert wanneer je koolhydraten verteert) en galactose (de suiker die je produceert wanneer je lactose, ofwel melksuiker verteert). Een koolhydraat met twee suikereenheden noemen we een duidivisnikor, ook wel dist/Gehand() genoemd (di twee) De bekendste (hamtimide mio (tafolstilkot), dat veelall uit meervoudige koolhydraten, die we ook wel polysacchariden (poly = veel), ho vatten meer dan twee eenheden suiker (technisch gesproken zijn koolhydraten met drie tot tien eenheden suiker oligosaccharielen en koolhydraten met moer dan tien eenheden polysacchariden). Een trisaccharide (tri = drie) bevat drie eenheden suiker. Een voorbeeld van een trisaccharide is raffinose, een meewou dig koolhydraat dat voorkomt in aardap pelen, bonen en bieten en dat een een heid galactose, één eenheid glucose en één eenheid fructose bevat. Een WIrasaccharide (tetra = vier) bevat vier °entte den suiker. Stachyose, een tetrasaccharide in groenten, bevat één eenheid fructose, één eenheid glucose en twee eenheden galactose. Een gewone poly saccharide bevat heel veel suikereenheden. Zetmeel, een meervoudig koolhydraat in aardappelen, pasta en rijst, is een voorbeeld van een polysaccharide met meerdere eenheden glucose. Voedingsvezel is een bijzonder type koolhydraat. Het voorvoegsel 'voedings ' is aan het woord vezel toegevoegd om duidelijk te maken dat deze vezels, uit voedsel, niet hetzelfde zijn als de naholtlijke en synthetische vezels als zijde, ka toen, wol of nylon die je in kledingstoffen vindt. Net als zetmeel is voedingsvezel een polysaccharide. Je bezit echter geen enzymen om voedingsvezel in de afzonder lijkt suikereenheden af te breken, dus voedingsvezel levert geen energie (cal() lieert) of voedingsstoffen. Sommige zien voedingsvezel als een Imams hij een dieet. Meer daarover ver domp in dit hoofdstuk.

Koolhydraten en je stemming

Jazeker, melk en koekjes maken je lui. Pasta ook. Een puddingbroodje ook. Vergeet wat je hebt gehoord over de oppeppende werking van suiker. Alle koolhydraten, dus ook suiker, zijn prima kalmeermiddelen. 

Je emotionele reacties komen voort uit de overdracht van impulsen tussen zenuwcellen in je hersenen. Om impulsen te kunnen overdragen [lebben deze cellen neurotransmitters nodig. Neurotransmitters (neuro zenuw) zijn chemische stoffen die zich in de vloeistof rond de cellen bevinden.

De neurotransmitters (dopamine, norepinephrine en serotonine) worden gemaakt uit tyrosine en tryptofaan, aminozuren (onderdelen van eiwit telt) die overvloedig in eiwitrijke voeding aanwezig zijn. Tyrosine is liet belangrijkste bestanddeel van dopamine en norepinephrine, de 'enI( irie'iieurotransmitters (wat verklaart waarom je van een eiwitrijke maaltijd alert en energiek wordt). Tryptofaan is het belangrijkste bestanddeel van serotonine, de 'kalmerende' neurotransmitter.

Alle aminozuren komen uiteindelijk in je hersenen terecht, maar tyrosine is er gewoonlijk veel eerder dan tryptofaan. Wanneer je echter koolhydraten eet, die glucose leveren, maakt je alvleesklier de bekende insuline aan, die  niet alleen glucose naar je lichaamscellen overbrengt maar ook  tyrosine in het bloed laat circuleren. Daardoor krijgt tryptofaan de kans om eerder bij je hersenen te zijn om de productie van serotonine te verhogen. F.n voila! Na een maaltijd van pasta met veel glucose en zei meel voel je je rustiger. Of, zoals sommige mensen klagen, te lui oni na (h• lunch nog een goede deal te sluiten. 

Hoeveel koolhydraten zijn er nodig om dit te laten gebeuren? Volgens Judith Wildefan, wetenschapper bij het Massachussets Center for Technology niet veel.

Honger en dan?

Koolhydraten en je spieren

In deze weblog leg ik uit hoe koolhydraten je spieren beschermen en hoe cen koolhydraatarm dieet je lichaam ertoe kan dwingen zijn eigen eiwit weefsel (spieren) te verbranden om aan energie te komen. Met een dieet dat voldoende koolhydraten bevat, voorkom je dat je lichaam zijn eigen spieren 'opeet'. Daarom wordt een koolhydraatrijk dieet ook wel 'eiwitsi >arend' genoemd. Met een vastenkuur onder medisch toezicht spaar je ook eiwitten, omdat er dan ... nou ja, lees hoofdstuk 10 maar als je dat wilt weten.